Categories: Культура

Паэзія Еўропы зноў у Беларусі

16—17 лютага ў Мінску прайшоў чарговы, ужо сёмы па ліку, міжнародны паэтычны фестываль «Вершы на асфальце». На ім упершыню была ўручана новая літаратурная прэмія — імя Міхася Стральцова. Лаўрэатам стаў беларускі паэт, празаік, перакладчык з Вільні Алег Мінкін. Гэтым разам удзел у фестывалі ўзялі творцы з Нарвегіі, Швецыі, Польшчы, Літвы, Украіны, Расіі і з усіх рэгіёнаў Беларусі. Наш карэспандэнт пагутарыў са старшынёй Саюза беларускіх пісьменнікаў, галоўным рэдактарам часопіса «Дзеяслоў» Барысам Пятровічам.

— Як нарадзілася ідэя фестывалю?

— У гэта цяжка паверыць, але сем гадоў таму ў Мінску не было ніводнага літаратурнага фэсту. У той жа час многія нашыя паэты і празаікі былі частымі гасцямі розных літаратурных імпрэзаў у блізкім і далёкім замежжы. І натуральна, паўстала неабходнасць заснаваць нешта падобнае ў Беларусі. Якраз набліжалася 70-годдзе Міхася Стральцова, і таму не было пытання, чыё імя павінен мець новы фестываль. І назва знайшлася адразу: згадалася знакамітая аповесць М.Стральцова «Сена на асфальце» і шляхам лёгкай гульні словаў атрымалася дужа сучасна — «Вершы на асфальце». Заснавальнікамі выступілі Саюз беларускіх пісьменнікаў і Беларускі ПЭН-цэнтр.

— У чым сэнс прэміі імя Міхася Стральцова і чаму ўпершыню яе ўручылі толькі на сёмым фэсце?

— Ідэя заснавання прэміі належыць удаве Міхася Лявонавіча Алёне Дзмітрыеўне Стральцовай. Пэўна, яна нейкі час прыглядалася і да нас, арганізатараў, і да фестывалю —наколькі гэта сур’ёзна і надоўга. І нарэшце адважылася прапанаваць стварыць новую прэмію. Прычым прэмію ўніверсальную — і для паэтаў, і для празаікаў, і для крытыкаў ды літаратуразнаўцаў, бо ва ўсіх гэтых жанрах працаваў М.Стральцоў. СБП ад сябе прапанаваў акрамя традыцыйных дыплома і кветак дадаць яшчэ і друк кнігі лаўрэата да пачатку фестывалю. Проста цудоўна, што ўсё задуманае нам удалося ажыццявіць, прычым захаваць у таямніцы імя лаўрэата да самых апошніх хвілін. І нават сам будучы пераможца не ведаў, што яго чакае сюрпрыз у выглядзе ўжо надрукаванай кнігі.

— «Дзеяслоў» уручыў сваю прэмію менавіта на гэтым фестывалі. Чаму не ладзіць (як раней) асобнае мерапрыемства?

— Упершыню на фестывалі сваю прэмію рэдакцыя часопіса «Дзеяслоў» уручыла летась. Тады яшчэ не было ў нас канкурэнтаў у выглядзе новай прэміі, не было нават надзеі, што яна з’явіцца. Нам хацелася такім чынам разнастаіць, ажывіць сам фестываль, а можа, даруйце, і надаць яму вагі… Бо гэта на сёння адна са старэйшых беларускіх літаратурных прэмій — сёлета яна ўручалася ў 15-й раз. Лаўрэатамі яе былі ўсе самыя вядомыя нашы літаратары — ад Васіля Быкава, Ніла Гілевіча, Генадзя Бураўкіна,Уладзіміра Някляева,Уладзімера Арлова да маладых аўтараў-дэбютантаў, многія з якіх ужо самі сталі мэтрамі.

— Чаму вы вырашылі адрадзіць прэмію «За высокі ўклад у літаратуру» і чаго нам чакаць у будучым?

— Прэмію часопіса «Дзеяслоў» за высокі ўклад у сучасную беларускую літаратуру некалькі гадоў таму прапанаваў заснаваць вядомы выдавец і паэт Алесь Усеня. Мы пагадзіліся, але год таму спадар Алесь спаслаўся на няпростую эканамічную сітуацыю, і прэмію мы не ўручалі. Сёлета аднавілі яе. Кожны раз лаўрэатамі прэміі станавіліся нашыя выбітныя пісьменнікі. Ідуць гады, і, дзякуй Богу, цудоўных пісьменнікаў у нас не меншае і з’яўляюцца тыя, каго хацелася б адзначыць і падтрымаць. Гэтым разам лаўрэатам стаў Алесь Разанаў. Думаю, наконт ягонага ўкладу ў сучасную беларускую літаратуру ніхто не сумняваецца…

Далёка ў будучыню ў наш няпэўны час не зазіраем. Спадзяюся, што і фестываль, і прэмія імя Міхася Стральцова будуць жыць і радаваць не толькі творцаў, але і ўсіх прыхільнікаў нашай літаратуры.

Аляксандр Тамковіч

Recent Posts

Привычка плевать в колодец. В чем ценность «обычных домиков»

Список Всемирного наследия UNESCO в последнее время пополняется неохотно (особенно если речь идет о материальных…

29.09.2023

Почему «Диктатура технологий дает результат», но не тот, который планировался?

«Начальство делает вид, что нам платит, мы делаем вид, что работаем» — таков был ответ…

28.09.2023

Павлюк Быковский: Мы наблюдаем попытку собезьянничать со съездом КПСС

«Мы абсолютно не прячем то, что мы кого-то будем поддерживать. Это естественно. Если бы мы…

27.09.2023

Американские государственные школы как пример реализации частных интересов

Наша национальная особенность согласования частных и коллективных (далее, государственных) интересов заключается в том, что при…

26.09.2023

Похоже, идет к тому, что Беларусь остановит продажи сельхозпродукции другим странам

В прошлом году получили от экспорта продовольствия 8,3 миллиарда долларов, а для обеспечения этого показателя…

25.09.2023

О котлетах и мухах в высшем образовании

Суть рыночной экономики — в реализации личных интересов граждан, побочным результатом чего является рост общественного…

24.09.2023